Zaterdag ben ik jarig, dan bereik ik de respectabele leeftijd van 48.
Hoeveel??! Een vrouw van 48, dat is toch een brave mevrouw van middelbare leeftijd met grijze haren, rimpels, kleinkinderen en een foute, beige regenjas aan? Dat is tenminste hoe ik er als kind over dacht. Als tienjarige vond ik mijn ouders – toen 35 – al best oud, laat staan iemand van rond de vijftig… ik kon me er weinig bij voorstellen hoe dat zou zijn.
En nu ben ik het zelf ineens. Geen idee wanneer dat precies gebeurd is, maar kennelijk mag ik nu ineens 48 kaarsjes op mijn taart zetten (past dat eigenlijk wel?). Behalve steeds meer grijze haren en hier en daar een rimpel klopt er niet veel van het beeld wat ik als jong meisje had van ‘ouderen’. Ik voel me niet oud of middelbaar en vind het nog steeds maf als iemand mevrouw tegen me zegt.
Je leeftijd voelt anders
Dat schijnt niet alleen aan mij te liggen. Uit onderzoek onder een grote groep Denen in de leeftijd van 20 tot 97 jaar, blijkt dat mensen onder de 25 zich meestal ouder voelen dan ze zijn, maar iedereen boven die leeftijd voelt zich jonger. Iemand van dertig voelt zich ongeveer twaalf procent jonger en iemand van veertig twintig procent. Daarna blijft dat steeds zo. Dus als ik zestig ben, dan zal ik me eindelijk 48 voelen…
Jong doen of jong zijn?
Hoe dat komt? Deels verklaren de wetenschappers dit als cultureel fenomeen. Immers, we worden gemiddeld ouder en doen dingen die vroeger alleen jongeren deden. We zien er jonger uit, kleden ons jeugdig en er is meer aandacht voor langere fit blijven.
Bovendien wordt jong in onze cultuur als iets benijdenswaardigs gezien, alle reden dus om je jong te blijven gedragen. Maar een interessantere verklaring wat mij betreft, is te vinden in ons brein. Er is onderzoek waarin een verband gevonden is tussen gevoelsleeftijd en daadwerkelijke verandering in het brein door veroudering. In ieder brein neemt de hoeveelheid grijze stof (de cellichamen van zenuwcellen) met de jaren af, maar bij mensen die zich jonger voelden dan ze waren, werd een minder grote afname hiervan gevonden. Dus het feitelijk minder snel aftakelen van je brein, maakt wellicht dat je je ook jonger voelt – immers, zoals Dick Swaab het zegt, wij zijn ons brein.
Hoe het gesteld is met de aftakeling van mijn brein, weet ik niet. Maar laten we het als een positief teken opvatten dat ik me nog jong van geest voel! Kom maar op met die taart.