Vorige week mocht een online sessie verzorgen voor een groep collega’s, die nu al maandenlang volledig vanuit huis werken. Ik was gevraagd door één van hen, die ter ere van haar verjaardag haar collega’s een ‘virtuele traktatie’ wilde geven, om even wat plezier te brengen in een moeilijke tijd. Ik startte mijn sessie met hen de vraag te stellen ‘wat doet thuis werken met je?’ Dat leverde onderstaande woordwolk op.
Duidelijk blijkt dat, hoewel er ook wat positieve dingen genoemd worden als ‘gezonder eten’, ‘meer uitgerust’ en ‘naar buiten’, de negatieve elementen overheersen. Het lijkt vooral erg saai te zijn, de sleur ligt op de loer en men mist de interactie en uitwisseling met collega’s. Daarin staan ze overigens zeker niet alleen, dat komt in veel van de onderzoeken die momenteel worden gedaan naar voren. Zo vond de Arbo Unie dat hoewel de thuissituatie in de tweede lockdown beter is dan in de eerste, er toch een sterke stressbeleving is bij een op de vier thuiswerkers. De belangrijkste behoefte is ook hier het contact met collega’s.
Behoefte aan contact
Vreemd is dat niet, in de meeste theorieën over (werk)geluk is verbondenheid met anderen een van de factoren die ons welbevinden voor een groot deel bepalen. Een mooi voorbeeld van zo’n theorie is de behoeftenpiramide van Maslow (1943). Volgens Maslow heeft elk mens bepaalde behoeften in zijn leven en komt zijn motivatie om iets te doen voort uit een voortdurend streven naar het vervullen van die behoeften. Daarbij stelt hij dat de behoeften voorwaardelijk aan elkaar zijn: eerst moet de onderste behoefte vervult zijn, daarna komt er ruimte voor de volgende. Twee behoeften in de piramide hebben een sociaal karakter, de behoefte aan sociaal contact en liefde, maar ook behoefte aan waardering en erkenning – dat moet van een ander komen, immers.
Door het thuis werken worden een deel van deze behoeften minder goed vervuld. Met een beetje geluk heb je een fijne partner of lieve kinderen, die je behoefte aan contact vervullen en je de waardering geven die je nodig hebt, maar als je gewend bent aan regelmatige interactie met collega’s, dan valt dat deel van je sociale leven ineens weg. Onderstaand plaatje, getekend door Margreet de Heer, laat mooi zien hoe wij allemaal verschillende rollen vervullen in ons leven. En hoewel wij ook nu nog steeds ‘collega’ en ‘werknemer’ zijn, worden die rollen momenteel wel anders ingevuld dan voorheen. En dat kan gevolgen hebben voor de vervulling van je sociale behoeften.
Zorg voor je zelf en dan voor de ander
Om verbondenheid te vergroten, is het in de eerste plaats nodig om voor jezelf te zorgen. Om je brein in deze situatie te laten functioneren, is het belangrijk om te zorgen voor een goede basis – de biologische behoefte. Dus goed eten en drinken, bewegen en voldoende slaap en rust. Dat laatste was voor de deelnemers aan de virtuele traktatie ook een probleem; in de woordwolk hierboven kun je terug lezen dat men lang voor het scherm zit en langer doorwerkt. Ons brein vindt dat niet prettig, om goed te functioneren is het nodig om regelmatig te pauzeren. Als we gezorgd hebben voor onze basisbehoeften, ontstaat er vervolgens ruimte voor de ander. Ik vroeg de deelnemers wat zij op basis van wat ze gehoord hadden, nu wilden gaan doen om meer verbondenheid te creëren. Daar kwam een prachtige lijst van goede voornemens uit, zoals meer bellen in plaats van mailen, elkaar een kaartje sturen, pauzes nemen en ook informeel contact onderhouden in plaats van alleen zakelijk.
Ook een virtuele traktatie organiseren?
Wil jij je collega’s of jezelf ook eens virtueel trakteren? Neem contact met me op en vraag naar de mogelijkheden voor een online inspiratiesessie. Ondertussen wens ik de collega’s van deze sessie veel leuke contacten en veel pauzes toe!
breINvloed 