Vanaf vandaag leven we weer in zomertijd. De klok is een uurtje vooruit geschoven, zodat we vanavond langer van het licht kunnen genieten. Dat is niet altijd zo geweest, na een tijdelijke invoering van wisselende zomer- en wintertijden tijdens beide wereldoorlogen, is het in 1977 definitief ingevoerd. Het idee zou zijn dat we efficiënter van onze dag gebruik zouden maken en energie zouden besparen. Sinds de invoering van LED lampen in plaats van gloeilampen, is dat laatste effect nog maar minimaal. Verder levert de wisseling van de tijden extra verkeersongelukken op en een stijging in het percentage hartaanvallen, zelfmoorden en depressies. Is het dan wel zo’n goed idee?
Verstoorde biologische klok
Bezien vanuit ons brein eigenlijk niet. Door de tijdswisseling, al is het maar een uurtje, wordt ons bioritme verstoord. Het menselijk lichaam kent een bepaald ritme, dat er voor zorgt dat allerlei processen (zoals de stofwisseling, maar ook de slaap) in een periode van ongeveer 24 uur steeds hetzelfde verlopen, met bepaalde pieken en dalen. Dit circadiane ritme, wat we ook wel biologische klok noemen, loopt tijdens de wintertijd ongeveer gelijk met de cyclus van licht en donker. Omdat het ritme niet precies 24 uur duurt, moet het steeds bijgesteld worden, en dat vindt vooral plaats tijdens de uren dat het licht is. Op het moment dat de zomertijd wordt ingevoerd, past ons ritme zich echter niet meer aan. Daardoor slaap je in de zomer minder. En laat slaap nou net zo belangrijk zijn voor je brein…
Slaap bevordert je geheugen
Slaap is een verschijnsel dat bij alle dieren in meer of mindere mate voorkomt en dat de tand des tijds van de evolutie heeft doorstaan. Dat geeft al wel aan, dat slaap kennelijk heel belangrijk is. Kort samengevat kun je zeggen dat slaap nodig is om ons brein in staat te stellen zich te herstellen van kleine beschadigingen die tijdens de dag plaats vinden. Nieuwe cellen worden tijdens de slaap gevormd en gedurende de dag opgedane ervaringen worden verwerkt. Met name tijdens de fase van diepe slaap worden tijdens de dag vastgelegde gegevens als het ware nog eens behandeld en opgeslagen in het geheugen. Niet (genoeg) slapen heeft daarom ook direct invloed op je geheugen.
Betere beslissingen na een goede nachtrust
Ook blijkt de nachtrust een rol te spelen in het nemen van beslissingen. We zeggen vaak dat we ‘ergens een nachtje over gaan slapen’, maar dit blijkt ook echt zo te werken. Uit experimenten blijkt dat mensen na een nachtje lekker slapen betere beslissingen nemen en problemen beter overzien, dan mensen die een nacht wakker zijn geweest. Hoe het precies allemaal werkt, wordt nog verder onderzocht, maar inmiddels is duidelijk genoeg dat slaap cruciaal is om ons brein gezond te houden. Afschaffen dan maar, die zomertijd?
breINvloed 